* HOÀNG NAM, TUV, Giám đốc Sở Ngoại vụ Quảng Trị
Quảng Trị là một tỉnh có nguồn lực hạn chế, phụ thuộc khá nhiều vào ngoại lực, vì thế công tác ngoại giao kinh tế đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh. UBND tỉnh đã xác định chiến lược thu hút, vận động đối với từng nguồn vốn phù hợp với từng giai đoạn nhằm phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội bền vững trên cơ sở phát huy nội lực và lợi thế so sánh kết hợp với tranh thủ ngoại lực và hội nhập quốc tế. Bên cạnh việc khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực trong nước thì nguồn vốn nước ngoài, bao gồm ODA, NGO và FDI cũng đóng vai trò rất quan trọng.
Tỉnh Quảng Trị đang có quan hệ hợp tác với 22 nhà tài trợ song phương và đa phương. Có 5 quốc gia đã và đang có các dự án đầu tư tại tỉnh Quảng Trị. Hiện toàn tỉnh có 14 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 53 triệu USD. Năm 2015, tổng vốn thực hiện của các dự án FDI ước đạt 6 triệu USD. Ước giải ngân các dự án ODA là trên 30 triệu USD. Đối với nguồn viện trợ phi chính phủ, tổng giá trị các dự án mới vận động là 24,5 triệu USD, đã giải ngân hơn 8 triệu USD.
Tại Kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội 2016, UBND tỉnh Quảng Trị đã xác định mục tiêu tổng quát là huy động tối đa mọi nguồn lực để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế- xã hội. UBND tỉnh cũng đã giao nhiệm vụ cho các ngành và lĩnh vực cần tăng cường công tác ngoại giao phục vụ phát triển kinh tế. Với chỉ tiêu phấn đấu năm 2016, vận động, ký kết thoả thuận các dự án NGO với tổng vốn cam kết đạt 300 tỷ đồng (tương đương 15 triệu USD); vốn FDI đăng ký mới và tăng thêm đạt khoảng 200 tỷ đồng (tương đương 10 triệu USD), thực hiện vốn FDI đạt khoảng 80 tỷ đồng (tương đương 4 triệu USD).
Để góp phần thực hiện kế hoạch trên, để ngoại giao kinh tế tiếp tục đóng góp mạnh mẽ hơn cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian tới, theo chúng tôi cần chú trọng làm tốt một số nội dung sau:
Một là, tăng cường công tác tuyên truyền về ngoại giao kinh tế, đẩy mạnh công tác thông tin đối ngoại, xây dựng và quảng bá hình ảnh Quảng Trị trong cộng đồng quốc tế. Tiếp tục tuyên truyền hiệu quả hơn cho các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể, các doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân về kiến thức ngoại giao kinh tế và hội nhập quốc tế; xây dựng, quảng bá hình ảnh của tỉnh thông qua việc tổ chức các hội nghị, hội thảo quốc tế, xây dựng và nâng cao chất lượng tin bài trên chuyên trang tiếng nước ngoài, cổng thông tin điện tử của tỉnh; nâng cao chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); xây dựng kế hoạch hợp tác trao đổi thông tin giữa Quảng Trị với các tỉnh, thành phố nước ngoài, các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam, các cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài.
Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo trên tuyến Hành lang kinh tế Đông- Tây
Hai là, đổi mới công tác xúc tiến đầu tư, vận động viện trợ. Tăng cường mối quan hệ hợp tác với các nhà tài trợ lớn như Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Ngân hàng Thế giới (WB), tổ chức KOIKA (Hàn Quốc), tổ chức JICA (Nhật Bản), các tổ chức cung cấp viện trợ lớn cho các dự án phi chính phủ như Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Cơ quan hợp tác quốc tế Hoa Kỳ, Cơ quan phát triển Ai len, Bộ Ngoại giao các nước Na Uy, Anh, Đức, Nhật Bản, duy trì tốt mối quan hệ với các tổ chức đã và đang có quan hệ hợp tác với Quảng Trị. Cần có sự đầu tư cho công tác chuẩn bị đầu tư, xúc tiến đầu tư, vận động viện trợ bằng các đề xuất dự án có sức thuyết phục cao, phù hợp với từng đối tượng tiếp xúc. Đội ngũ làm công tác xúc tiến đầu tư, vận động viện trợ cần có kiến thức, am hiểu về lĩnh vực, thành thạo ngoại ngữ và có kỹ năng giao tiếp. Có cơ chế vận động hành lang (loby) cho quá trình xúc tiến đầu tư và vận động viện trợ. Tranh thủ sự hỗ trợ của các ngân hàng thương mại, các hiệp hội doanh nghiệp, các thiết chế tài chính có quan hệ mật thiết với tỉnh hoặc có lợi ích tương đồng trong công tác xúc tiến đầu tư trong và ngoài nước.
Tranh thủ sự ủng hộ và hướng dẫn của Bộ Ngoại giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công thương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các bộ, ngành liên quan. Xây dựng mối quan hệ thường xuyên với Cục Xúc tiến đầu tư nước ngoài- Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Cục Ngoại vụ- Bộ Ngoại giao và hệ thống cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài để thúc đẩy ngoại giao phát triển kinh tế với mục đích tăng cường và khai thông cầu nối với các nhà đầu tư tiềm năng .
Ba là, gắn lợi thế “đầu cầu” của Hành lang kinh tế Đông- Tây (EWEC) vào phát triển kinh tếđịa phương. Hiện nay, Khu kinh tế Đông Nam được phê duyệt đang thu hút sự quan tâm của các doanh nghiệp và nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là Thái Lan. Thành công trong thực hiện các Dựán Năng lượng hợp tác với Thái Lan ngoài là “cú hích” động lực để đẩy nền kinh tế Quảng Trị phát triển trong dài hạn còn là thông điệp về một điểm đến mới đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
Việc hành lang kinh tế song song với Hành lang kinh tế Đông- Tây (PARAEWEC) kết nối với Hành lang kinh tế Đông- Tây sau sự kiện Cửa khẩu quốc tế La Lay được nâng cấp cũng mở ra một sự kết nối khu vực quan trọng, đặc biệt khi cộng đồng kinh tế ASEAN đã hình thành. Chúng ta cần có một nghiên cứu sâu về sự kết nối này đối với sự phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh để từ đó có những định hướng về hội nhập khu vực, hội nhập kinh tế trong dài hạn.
Bên cạnh đó cần tập trung theo dõi việc hình thành Khu kinh tế đặc biệt Mukdahan (Thái Lan) nhằm phối hợp với tỉnh bạn trong việc cung cấp nguồn lao động cho các nhà máy sản xuất tại khu kinh tế đặc biệt này .
Bốn là, chủ động hội nhập và mở rộng hợp tác quốc tế. Trên cơ sở Quyết định số 40 ngày 7/1/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt chiến lược tổng thể hội nhập quốc tế đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, cần chủ động xúc tiến thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác với các tỉnh, thành phố nước ngoài có nhiều điểm tương đồng với tỉnh và có tiềm năng, lợi thế khác biệt trong việc hợp tác phát triển kinh tế. Tăng cường quan hệ hữu nghị đặc biệt với các tỉnh bạn Lào có chung biên giới, đưa quan hệ đi vào chiều sâu, thực chất. Mở rộng quan hệ hợp tác các tỉnh trên tuyến EWEC, các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, các nước có quan hệ truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc…
Năm là, tăng cường công tác về người Việt Nam ở nước ngoài. Tiếp tục thực hiện nhất quán chính sách của Đảng, Nhà nước đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài theo tinh thần Nghị quyết số 36 của Bộ Chính trị. Xây dựng cơ sở dữ liệu người Quảng Trị hiện đang định cư, lao động, học tập ở nước ngoài. Trên cơ sở đó, vận động, mời gọi những kiều bào gốc người Quảng Trị đầu tư về nước, triển khai các hoạt động viện trợ, kiều hối, làm cầu nối với cộng đồng sở tại thúc đẩy các quan hệ về kinh tế và khuyến khích bà con đóng góp chất xám cho sự nghiệp phát triển kinh tế- xã hội của địa phương .
Sáu là, tích cực hỗ trợ các sở, ban, ngành, các doanh nghiệp mở rộng hoạt động kinh tế đối ngoại. Xác định ngoại giao kinh tế là nhiệm vụ của tất cả các ngành, các địa phương, các doanh nghiệp. Với chức năng nhiệm vụ được giao, những thuận lợi, hay có thể nói là lợi thế của ngành đối ngoại là có mối quan hệ với hầu hết các tổ chức quốc tế, các đại sứ quán, nhiều tổ chức liên chính phủ, chính phủ, phi chính phủ nước ngoài. Đặc biệt, tất cả các cơ quan đại diện ngoại giao của nước ta ở nước ngoài cũng đã trở thành mạng lưới, hỗ trợ cho nhiệm vụ phát triển kinh tế sau khi thực hiện Chỉ thị số 41 ngày 15/4/2010 của Bộ Chính trị về tăng cường công tác ngoại giao kinh tế trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong thời gian tới, Sở Ngoại vụ với phương châm “mở đường, tham mưu, đồng hành, đôn đốc”, mong muốn sẽ cùng đồng hành một cách hiệu quả, thực chất với các sở, ban, ngành, địa phương và doanh nghiệp trong công tác ngoại giao kinh tế, đóng góp tích cực, hiệu quả cho sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.
Nguồn: (baoquangtri.vn)