Đây là lễ hội truyền thống của tỉnh Ninh Thuận được tổ chức 2 năm một lần nhằm mục đích xây dựng thương hiệu Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận độc đáo, giàu bản sắc và tôn vinh tinh hoa văn hóa của các dân tộc trong tỉnh.
Trong lễ hội lần này sẽ có sự kiện đón Bằng công nhận của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”. Lễ hội Nho - Vang năm nay diễn ra từ ngày 13-18/6/2023. Lễ khai mạc được tổ chức lúc 20 giờ tối 15/6 và lễ bế mạc vào lúc 20 giờ tối ngày 18/6/2023 tại Quảng trường Tượng đài 16/4, thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận.
Nho - sản phẩm đặc trưng của Ninh Thuận
Với chủ đề “Ninh Thuận - Miền đất hội tụ những giá trị khác biệt”, trong khuôn khổ lễ hội, chuỗi hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch với 12 hoạt động cấp tỉnh được tổ chức. Điển hình như: Hội chợ thương mại khu vực Nam Trung Bộ - Ninh Thuận 2023; Lễ hội Ẩm thực; Chương trình biểu diễn nghệ thuật đường phố; Hoạt động tham quan trải nghiệm vườn nho, làng gốm Bàu Trúc và hành trình khám phá Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa; Hội thi nét đẹp văn hóa các dân tộc tỉnh Ninh Thuận lần 2, hội thảo phát triển giá trị cây nho và sản phẩm từ nho; hội thảo bảo tồn và phát huy giá trị “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm”… Ngoài ra, nhiều hoạt động, sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch hấp dẫn đồng thời diễn ra tại nhiều huyện, thành phố trong tỉnh.
Ninh Thuận là địa phương duy nhất trên cả nước trồng nho trên quy mô công nghiệp nhờ thổ nhưỡng thích hợp. Ninh Thuận là thủ phủ nho của cả nước với khoảng 1.200 ha trồng nho các loại. Đây là cây trồng đặc thù, chủ lực trong phát triển nông nghiệp của tỉnh. Mỗi năm, Ninh Thuận cung cấp cho thị trường khoảng 30.000 tấn nho. Để phát triển du lịch theo hướng toàn diện, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, tỉnh đã có những định hướng phát triển cụ thể cho giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn đến 2030.
Đối với “Nghệ thuật gốm của người Chăm” vào ngày 29/11/2022 được tổ chức UNESCO chính thức ghi vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể cẩn bảo vệ khẩn cấp. Sự kiện này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công bố là 1 trong 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2022.
Việc tổ chức lễ hội Nho - Vang Ninh Thuận năm 2023 nhằm quảng bá hình ảnh, quê hương, con người, cảnh quang thiên nhiên và các sản phẩm đặc thù của Ninh Thuận, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch của tỉnh. Tôn vinh những giá trị kinh tế mà cây nho mang lại cho địa phương, làm rõ sự khác biệt mang tính đặc trưng của nho Ninh Thuận; tạo cơ hội giao thương giữa người trồng nho, người sản xuất, người tiêu dùng với các sản phẩm chế biến từ nho.
Việc tổ chức Lễ đón Bằng công nhận của UNESCO ghi danh Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp và Lễ hội Nho - Vang Ninh Thuận năm 2023 nhằm tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho người dân và tạo sức lan tỏa mạnh mẽ để quảng bá du lịch cho tỉnh Ninh Thuận. Xây dựng thương hiệu Lễ hội Nho - Vang Ninh Thuận 2023 một cách độc đáo, giàu bản sắc và tôn vinh tinh hoa văn hóa của các dân tộc trong tỉnh. Qua đó giới thiệu các sản phẩm đặc thù đến với du khách, nâng cao việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể của địa phương.
Ninh Thuận vừa là miền đất hội tụ những giá trị khác biệt, vừa là địa phương có văn hóa, sản vật và tài nguyên thiên nhiên thuận lợi phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, bền vững. Bên cạnh đó, tỉnh nằm trên giao điểm của các trục giao thông quốc gia, có Quốc lộ 1 và đường sắt đi qua; bờ biển dài và đẹp với hơn 105 km cùng hệ sinh thái biển đa dạng. Đây cũng là nơi có bức tranh về văn hóa nhiều màu sắc với những di sản văn hóa vật thể và phi vật thể như: nghệ thuật văn hóa Chăm với những làn điệu dân ca, điệu múa Chăm, các nghề truyền thống và những phong tục tập quán, các nghi lễ tín ngưỡng của người Chăm... Đặc biệt, những giá trị kinh tế cây nho mang lại đã góp phần quảng bá tiềm năng, thế mạnh của Ninh Thuận về kinh tế nông nghiệp, kinh tế biển gắn với văn hóa, du lịch...
Tin và ảnh: LỆ THỦY